Green Card, rasmiy nomi bilan «Doimiy turar joy huquqi» (Permanent Resident Card), AQSh hukumati tomonidan beriladigan hujjat boʻlib, unga ega boʻlgan shaxsga Amerika Qoʻshma Shtatlarida doimiy yashash va ishlash huquqini beradi.
Green Card egalari cheklovlarsiz mamlakat ichida harakatlanish, ish bilan shugʻullanish va maʼlum davlat yordamlaridan foydalanish imkoniyatiga ega boʻlishadi.
Green Card turlari
Green Card bir necha yoʻllar orqali olinishi mumkin. Eng keng tarqalgan usullar orasida oilaviy birlashish, ish joyi orqali, qochqinlik maqomi yoki Diversity Immigrant Visa (DV Lotereyasi) dasturi kabilar kiradi.
Oilaviy birlashishda, AQSh fuqarolari yoki Green Card egalari oʻz yaqin qarindoshlarini koʻchirish uchun ariza topshirishlari mumkin. Ish joyi orqali Green Card olish uchun esa, AQShdagi ish beruvchi chet el ishchisini qoʻllab-quvvatlashini va uning mehnat bozori uchun zarur ekanligini isbotlashi kerak.
DV Lotereyasi orqali Green Card olish
DV Lotereyasi har yili AQSh Davlat departamenti tomonidan oʻtkaziladigan dastur boʻlib, unda ishtirok etganlar orasidan tasodifiy tanlov asosida gʻoliblar aniqlanadi.
Bu imkoniyat ayniqsa kam taʼminlangan mamlakatlar fuqarolari uchun moʻljallangan. Lotereyada gʻolib boʻlgan shaxslar Green Card uchun ariza topshirish huquqini qoʻlga kiritadi, ammo bu jarayonda maʼlum bir tartib va mezonlarga rioya qilish talab etiladi.
Green Card lotereyasi qachon oʻynaladi
Har yili AQSh Davlat departamenti tomonidan Diversity Immigrant Visa (DV) Lotereyasi oʻtkaziladi. Bu lotereya odatda oktabr oyining boshida boshlanadi va bir oy davom etadi (odatda oktabr-noyabr oraligʻida).
Masalan, 2024-yilgi DV-2025 lotereyasi 2023-yil 4-oktabrdan 8-noyabrgacha boʻlib oʻtdi. Shuning uchun, agar siz keyingi yilgi lotereyada qatnashmoqchi boʻlsangiz, har yili kuzda rasmiy saytda (dvprogram.state.gov) yangilanishlarni kuzatib borishingiz kerak.
Green Card olish jarayoni
Green Card olish jarayoni bir necha bosqichlardan iborat. Avvalo, tegishli viza yoki dasturga ariza topshiriladi, soʻngra maʼlum hujjatlar toʻplanadi va intervyu bosqichiga tayyorlanish kerak.
Intervyu paytida immigratsiya xodimlari arizachining maʼlumotlari va maqsadlarini tekshiradi. Agar hamma talablar bajarilsa, Green Card beriladi.
Green Card yutish sirlari
DV Lotereyasida gʻalaba qozonish asosan omadga bogʻliq boʻlsa-da, baʼzi faktorlar yutish imkoniyatini oshirishi mumkin. Birinchidan, ariza toʻgʻri va toʻliq toʻldirilishi kerak. Rasm va shaxsiy maʼlumotlarda xatolar boʻlsa, arizangiz rad etilishi mumkin.
Ikkinchidan, lotereyada faqat mamlakatlarning kam taʼminlangan guruhlari ishtirok etadi, shuning uchun oʻzingizning mamlakatingizning roʻyxatda borligini tekshirishingiz kerak. Masalan, Oʻzbekiston fuqarolari har yili DV Lotereyasida qatnashish huquqiga ega.
Bundan tashqari, oila aʼzolarining har biri alohida ariza topshirishi mumkin, bu esa yutish imkoniyatini oshiradi. Biroq, bir kishi bir marta ariza berishi mumkin, agar bir nechta ariza topshirsangiz, sizning barcha arizalaringiz bekor qilinadi.
Green Card egalarining huquq va majburiyatlari
Green Card egalari AQShda qonuniy ishlash, taʼlim olish va soliqlarni toʻlash huquqiga ega. Biroq, ular saylovda qatnashish yoki ayrim davlat lavozimlariga nomzod boʻlish huquqiga ega emas.
Bundan tashqari, Green Card egalari har 10 yilda bir marta hujjatni yangilashlari va AQSh qonunlariga qatʼiy rioya qilishlari shart.
Green Card oʻynash jarayonidagi harajatlar
DV Lotereyasida ishtirok etish oʻzi bepul, ammo keyingi bosqichlarda maʼlum harajatlar talab qilinadi. Agar siz lotereyada gʻolib boʻlsangiz, keyingi bosqichda quyidagi xarajatlar bilan bogʻliq boʻlasiz:
- Elektron ariza (DS-260) toʻldirish va yuborish – bu bepul, ammo keyinchalik konsullik toʻlovlari bor.
- Meditsina tekshiruvi – har bir arizachi AQSh konsulligi tasdiqlagan shifoxonada tibbiy koʻrikdan oʻtishi kerak. Bu xizmatning narxi mamlakatga qarab 100-300 AQSh dollariga teng boʻlishi mumkin.
- Viza toʻlovi – DV Lotereyasi gʻoliblari immigrant viza uchun 330 AQSh dollar toʻlashlari kerak.
- Green Card yaratish toʻlovi – agar viza berilsa, siz AQShga kelganingizdan keyin 220 dollar toʻlab, Green Card olishingiz kerak.
Agar oila bilan birga koʻchib oʻtsangiz, har bir qoʻshimcha aʼzo uchun ham xuddi shunday toʻlovlar talab qilinadi.
Shuningdek, agar siz professional yordam olishni xohlasangiz (masalan, immigratsiya advokatlari yoki maxsus agentliklar), ularning xizmatlari uchun qoʻshimcha 500-2000 dollar toʻlashingiz mumkin.
Green Cardni yoʻqotish holatlari
Baʼzi holatlarda Green Cardni yoʻqotish mumkin. Masalan, agar shaxs AQShdan uzoq vaqt ketib qolsa yoki qonunbuzarlik sodir etsa, uning doimiy turar joy huquqi bekor qilinishi mumkin.
Shuning uchun, Green Card egalari mamlakatda qonuniy qoidalarga amal qilishlari va kerak boʻlganda qayta kirish vizasini olishlari tavsiya etiladi.
Xulosa
Green Card AQShda doimiy yashash va ishlash imkoniyatini beruvchi muhim hujjatdir. Uni olishning turli yoʻllari mavjud boʻlib, har bir usulning oʻziga xos talablari va jarayonlari bor.
Green Card egalari huquqlaridan toʻliq foydalanishlari uchun qonuniy majburiyatlarini bajirishlari va hujjatni vaqtida yangilashlari zarur. Agar siz Green Card olishni rejalashtirmoqchi boʻlsangiz, mutaxassis yoki immigratsiya huquqi boʻyicha maslahatchilarga murojaat qilish foydali boʻladi.